Rechtsvorm - Wat is een rechtsvorm of ondernemingsvorm?
Een rechtsvorm of ondernemingsvorm is de juridische vorm waarin de bedrijfsvoering van een bedrijf wordt gedaan. Wanneer je een bedrijf opstart ben je verplicht een rechtsvorm te kiezen. De keuze voor een rechtsvorm heeft onder andere invloed op je aansprakelijkheid, belastingen en administratiewijze.
Heb je net je bedrijf bij de KvK ingeschreven? Start je boekhouding meteen goed en probeer Debitoor nu gratis uit voor 7 dagen.
Het is als startende ondernemer belangrijk om te weten welke rechtsvormen er bestaan en welke voordelen verbonden zijn aan de verschillende rechtsvormen, daarom geven we een korte samenvatting van de bestaande rechtsvormen in dit artikel.
Welke type rechtsvormen bestaan er?
Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid:
Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid:
Wat is het verschil tussen rechtsvormen met en rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid?
Er bestaat een duidelijk onderscheid tussen rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid en rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid.
Het komt er op neer dat er bij rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid geen verschil wordt gemaakt tussen het privévermogen en het ondernemingsvermogen. Zakelijke schuldeisers kunnen zich bijvoorbeeld bij faillissement verhalen op jouw privévermogen en andersom kunnen privé schuldeisers zich verhalen op het ondernemingsvermogen van je bedrijf.
Bij een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid zijn de bestuurders en vennoten niet met hun privévermogen aansprakelijk. Het bedrijf is dan een rechtspersoon die handelt en verplichtingen aangaat uit eigen naam.
Welke rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid bestaan er?
Eenmanszaak
Bij een eenmanszaak is slechts sprake van één eigenaar, maar hierbij kunnen wel meerdere personen in dienst zijn. De eenmanszaak is de meest voorkomende rechtsvorm, omdat het doorgaans ook het makkelijkste en snelste is op te richten. Daarnaast zijn er vaak grotere belastingvoordelen voor eenmanszaken. Freelancers en ZZP'ers kiezen meestal voor de eenmanszaak.
Daartegenover bestaat er een groter risico voor de ondernemer, omdat de eigenaar verantwoordelijk is voor alle aspecten van het bedrijf en dus ook privé aansprakelijk kan worden gesteld.
Vennootschap Onder Firma (VOF)
Een vennootschap onder firma heeft veel gemeen met een eenmanszaak, maar het grootste verschil is dat er meerdere eigenaren (ofwel vennoten) zijn. Wanneer je dus samen met andere ondernemers een bedrijf wilt starten dan is de VOF een eenvoudige rechtsvorm. De vennoten dragen allemaal aansprakelijkheid.
Een groot voordeel is dat je geen minimumkapitaal nodig hebt bij de oprichting. Alle vennoten moeten echter iets inbrengen in de vennootschap. Dit kan variëren van geldbedragen tot klanten, tot aan machines. De vennoten kunnen dit zelf vastleggen in een vennootschapscontract.
Commanditaire Vennootschap (CV)
De commanditaire vennootschap is een variant op de VOF. Het verschil is dat er bij de commanditaire vennootschap een onderscheid bestaat tussen beherende en stille vennoten. De beherende vennoten hebben de dagelijkse leiding van het bedrijf, terwijl de stille vennoten slechts financieel betrokken zijn.
Dit is een goede oplossing wanneer je een bedrijf wilt starten met een financierder die zich liever niet met de dagelijkse bedrijfsvoering bezig wilt houden. Als beherende vennoot ben je wel degene die privé aansprakelijk gesteld kan worden voor eventuele schulden.
Stille vennoten lopen alleen het risico om het kapitaal dat ze hebben ingebracht te verliezen, maar zijn niet hoofdelijk aansprakelijk en kunnen ook geen belastingvoordelen ontvangen.
Maatschap
In een maatschap kunnen ondernemers die hun beroep meestal zelfstandig uitvoeren, samenwerken onder één gemeenschappelijke naam. De ondernemers in de maatschap worden maten genoemd. Denk bijvoorbeeld aan tandartsen, advocaten, accountants en therapeuten.
Deze ondernemers zijn in staat zelfstandig hun beroep uit te oefenen, maar kunnen toch de voorkeur geven aan een maatschap waarin bijvoorbeeld kennis, kosten en klanten gedeeld worden. De maten zijn gelijkwaardig en ieder is voor een gelijk deel aansprakelijk.
Welke rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid bestaan er?
Besloten Vennootschap (BV)
Bij een besloten vennootschap is het kapitaal verdeeld in aandelen die op naam staan van bepaalde aandeelhouders. De aandeelhouders (of algemene vergadering van aandeelhouders) zijn daarom de hoogste macht. Aangezien de BV een rechtspersoon is, worden alle handelingen en verplichtingen op naam van de BV aangegaan.
Je kunt een BV alleen of met meerdere mensen oprichten door middel van een notariële akte. Als oprichter wordt je dan bestuurder in dienst van de BV en ben je in principe niet persoonlijk aansprakelijk. De aandeelhouders zijn alleen aansprakelijk voor het bedrag dat ze geïnvesteerd hebben in de BV.
Twijfel je tussen het oprichten van een eenmanszaak of BV? Kijk dan niet alleen naar de lagere belastingen, maar ook goed naar de relatief hogere jaarlijkse kosten en administratieve verplichtingen van een BV.
Naamloze Vennootschap (NV)
Ook in een naamloze vennootschap bestaat het kapitaal uit aandelen, echter staan de aandelen niet op naam (in tegenstelling tot bij een BV). Hierdoor kunnen de aandelen snel van eigenaar wisselen zonder tussenkomst van een notaris en is het makkelijker om meer vermogen je bedrijf binnen te halen. Door het uitgeven van aandelen geef je wel zeggenschap uit handen.
Het grootste verschil met een BV is dat je bij het oprichten van een NV een startkapitaal nodig hebt van minimaal € 45.000. Het is dus vooral interessant voor grotere bedrijven.
Vereniging
Een vereniging is een rechtsvorm waarbij de focus ligt op het bereiken van een bepaald doel of wens, bijvoorbeeld het verbeteren van je wijk of het organiseren van sportactiviteiten. Het doel van de vereniging mag niet het maken van winst zijn, maar er mag wel winst gemaakt worden die gebruikt wordt om het doel na te streven.
Als je met anderen wilt samenwerken om een bepaald doel te bereiken, dan is de vereniging een goede keuze.
Je kunt een vereniging met volledige of beperkte rechtsbevoegdheid oprichten. De grootste verschillen zijn dat een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid moet worden opgericht met een notariële akte en je als bestuurder niet privé aansprakelijk bent voor de vereniging.
Bij beperkte rechtsbevoegdheid zijn de bestuurders wel privé aansprakelijk voor de vereniging.
Coöperatie
Een coöperatie is een bijzonder soort vereniging die bestaat uit zelfstandige ondernemers die voordeel willen halen uit een samenwerking. Er mag in een coöperatie winst gemaakt worden die verdeeld wordt over de leden. Een coöperatie kan bijvoorbeeld collectieve overeenkomsten aangaan voor de inkoop of levering van goederen, of hun klanten een diverser aanbod van producten van verschillende ondernemers bieden.
De coöperatie is als rechtspersoon aansprakelijk. Leden hebben stemrecht en kunnen altijd in- of uittreden zonder dat de coöperatie wijzigt.
Stichting
Een stichting moet als doel hebben sociale en maatschappelijke doelen te realiseren. Net als bij een vereniging mag er wel winst gemaakt worden, mits deze weer gebruikt wordt om het doel te bereiken.
Je kunt een stichting alleen of met anderen oprichten met een notariële akte. In tegenstelling tot een vereniging heeft een stichting geen leden met stemrecht, waardoor het bestuur verantwoordelijk is voor de beslissingen van de stichting.
Rechtsvorm gekozen voor je nieuwe onderneming?
Heb je een passende rechtsvorm voor jouw onderneming gekozen en ben je nu officieel ingeschreven bij de Kamer van Koophandel? Dan wordt het tijd om over je boekhouding na te denken. Debitoor is zo gebruiksvriendelijk mogelijk ontworpen om jou als startende ondernemer te helpen. Zo ben je binnen no-time klaar om je eerste factuur uit te schrijven!
