Balans - Wat is een balans?

Een balans is een financieel overzicht van de bezittingen, het eigen vermogen en de schulden van bijvoorbeeld een bedrijf. Het toont de financiële stand van zaken op een bepaald moment en geeft inzicht in hoe een bedrijf is gefinancierd.

Genereer makkelijk een balans voor jouw bedrijf met Debitoor. Probeer Debitoor 7 dagen gratis.

Een balans is één van de belangrijkste onderdelen van je boekhouding. Het doel van een balans is om de financiële positie van je bedrijf vast te stellen op een bepaald moment. Het laat echter geen bedrijfsresultaat of winst zien. Hiervoor moet je naar de winst-en-verliesrekening kijken.

Je kunt wel balansen van andere tijdstippen met elkaar vergelijken om een idee te krijgen van het bedrijfsresultaat.

Voor de meeste bedrijven is de balans een verplicht onderdeel van de jaarrekening die elk jaar gedeponeerd moet worden bij de Kamer van Koophandel.

Waar bestaat een balans uit?

Op de balans staan aan de ene kant je bezittingen, ook wel de activa of debetkant genoemd, en aan de andere kant staan je eigen vermogen en schulden, ook wel de passiva of creditkant genoemd. De passivakant laat simpel gezegd zien hoe je je activa of bezittingen gefinancierd hebt. Daarom moeten de twee kanten altijd gelijk aan elkaar zijn.

Bezittingen

Bezittingen of activa bestaan meestal uit dingen waar je voor je bedrijfsuitvoering in geïnvesteerd hebt of bedragen die je nog tegoed hebt van anderen. Je kunt je bezittingen opsplitsen in vaste en vlottende activa. Over het algemeen geldt dat posten die langer dan één jaar zijn verbonden aan je bedrijf, onder je vaste activa vallen. Vlottende activa zijn posten die minder dan een jaar of maar één productieproces meegaan.

Een paar veelvoorkomende voorbeelden hiervan zijn:

• Vaste activa: - Gebouwen/bedrijfspanden - Machines/Apparatuur - Patenten/Licenties
• Vlottende activa: - Voorraden en/of grondstoffen die je ingekocht hebt - Vorderingen/Debiteuren; bedragen die je tegoed hebt van klanten die je facturen nog moeten betalen - Liquide middelen; het huidige saldo op je bank- en kasrekeningen

Eigen Vermogen

Je eigen vermogen bestaat uit het bedrag dat je zelf geïnvesteerd hebt in je bedrijf. Om te zien wat je eigen vermogen is bereken je: Bezittingen - Schulden.

Balansposten die bijvoorbeeld onder het eigen vermogen vallen zijn:

• Privé kapitaalstortingen (positief) of opnames (negatief)
• Overgedragen resultaat van vorig jaar
• Reserves; winst die je in je bedrijf houdt

Schulden

Je schulden zijn, zoals het woord eigenlijk al zegt, de bedragen die je aan anderen verschuldigd bent. Het wordt ook wel vreemd vermogen genoemd. Hierbij kun je denken aan:

• De hypotheek op je bedrijfspand
• Handelsschulden/Crediteuren, wanneer je nog facturen van derden moet betalen
• Belastingschulden, wanneer je nog aan de Belastingdienst moet betalen
• Bankleningen

Balans voorbeeld

Bekijk het balans voorbeeld hieronder om een idee te krijgen van hoe je balans eruit komt te zien.

Hoe werkt een balans?

Zoals hiervoor genoemd geldt de hoofdregel:

Bezittingen (Activa) = Eigen vermogen + Schulden (samen Passiva)

Vaak zie je een balans waarbij de activa en passiva naast elkaar of onder elkaar staan in het overzicht. De lay-out maakt niet uit zolang de activa en passiva aan elkaar gelijk zijn.

Maar wat betekent dit als je een post moet opnemen op je balans? Hieronder volgen twee voorbeelden.

Voorbeeld 1:
Mara’s bedrijf sluit een lening af bij de bank van € 5.000. Op dat moment wordt er € 5.000 opgeteld bij haar bezittingen aan de activa kant. Ze heeft nu echter wel een schuld bij de bank, dus ook aan de passiva kant wordt er € 5.000 opgeteld bij haar schulden. Zo blijven beide kanten aan elkaar gelijk.

Voorbeeld 2:
ZZP’er Bert heeft een factuur van € 3.000 voor zijn geleverde 3D printer nog niet betaald. Hij heeft nu een handelsschuld bij de leverancier die bij zijn passiva wordt opgeteld. Aan de activa kant groeien zijn bezittingen ook met € 3.000 omdat hij de 3D printer nu in bezit heeft.

Waarom is een balans belangrijk?

De informatie die je van een balans kunt aflezen geven je een beter beeld van de financiële gezondheid van een bedrijf in een bepaalde periode. De liquiditeit en solvabiliteit van een bedrijf zijn twee aspecten die vaak uit een balans gehaald kunnen worden.

Liquiditeit berekenen

Liquiditeit is een financiële ratio die je kunt gebruiken om te achterhalen in hoeverre je bedrijf aan direct opeisbare verplichtingen kan voldoen op korte termijn. Kun je in een bepaalde periode bijvoorbeeld direct je rekeningen en kortlopende schulden betalen zonder een nieuwe lening af te sluiten?

Om hierachter te komen kun je aan de hand van je balans onder andere de current ratio berekenen.

Current ratio = Vlottende activa / Kort vreemd vermogen

Wanneer de uitkomst lager is dan 1, dan heb je onvoldoende liquiditeit en kun je in de problemen raken wanneer klanten jou bijvoorbeeld niet betalen en jij daardoor je eigen rekeningen ook niet kunt betalen.

Solvabiliteit berekenen

Solvabiliteit laat de financiële gezondheid van je bedrijf zien, met name of je bedrijf in staat is om te voldoen aan alle financiële verplichtingen op de langere termijn. Banken of andere kredietverstrekkers kijken naar de solvabiliteitsratio om te beslissen of ze een lening willen verstrekken aan je bedrijf en tegen welke leningsvoorwaarden. Het is dus belangrijk een goede solvabiliteit te hebben.

Je kunt de solvabiliteitsratio achterhalen door de volgende berekening te maken:

Eigen vermogen / Totale activa of totaal vermogen x 100%

In het algemeen wordt je bedrijf als ‘financieel gezond’ gezien als de solvabiliteitsratio tussen de 25 en 40% ligt, afhankelijk van je branche en ondernemingsvorm.

De balans geeft je zodoende in één oogopslag belangrijke informatie over een bepaalde periode waarmee je snel de financiële gezondheid van je bedrijf kunt checken. Wanneer je de balans over verschillende periodes vergelijkt, kun je zien of je bedrijf groeit en waar je staat in jouw sector.

Maak een balans in Debitoor

Lijkt het opstellen van een balans je ingewikkeld? Geen zorgen, er bestaat tegenwoordig boekhoudsoftware om ondernemers hiermee te helpen.

In Debitoor worden je balansposten automatisch bijgehouden wanneer je facturen en creditnota’s verzend of uitgaven registreert. Ook als je je banktransacties in Debitoor bijhoudt, worden deze automatisch geupdate op de balans.

Onder het tabblad Rapporten > Balans kun je je huidige balans altijd bekijken en bepaalde balansposten aanpassen. Zo wordt het opeens een stuk makkelijker om een goede balans te genereren.